Query & Synopsis Nasıl Yazılır?

Avrupa'da, Amerika'da istenilen formatlar çok farklı olabiliyor. İkisininden derleme bir kurallar listesi yazmaya çalışacağım. Ondan önce sorgu mektubu(Query) nedir, ne anlatır ondan bahsetmek isterim.

  Bir sorgu mektubu ne kadar iyi hazırlanırsa hazırlansın, iki fikri içinde barındırmazsa hiçbir menajer tarafından dikkate alınmaz. Kısa ve öz olmalı. İşte zor bölüm geliyor; Tüm Eseriniz hakkında Editöre/menajere bir fikir vermeli.

  Şimdiden "Nasıl yapmalı?" diye düşünmeye başlayın. Hikayenizi kuş bakışı inceleyin. Kafanızda tasarlayın. Çok da abartmamalıyım aslında. Query denen şey bir nevi Lise'de yazdığınız kompozisyonlardan çok da farklı olmayan bir yazı. Sadece Editör okuduktan sonra, onu meraklandıracak ve devamını da isteyecek bir şeyler barındırmalı.

1.Yapmanız Gerekenler;

• Mektubu basit bir Font ile yazın. "Arial ,Times New Roman" gibi. Kalın veya eğik yazı kullanmayın.
• Mektubun her yönünden 1cm boşluk bırakın.
• Paragraf aralarına çift boşluk koyun.
• Mail yoluyla gönderecekseniz (Ki bunu kabul eden bir Yayınevine ülkemizde az rastlanır) ASLA METNİ MAİLE ATAÇLAMAYIN.
•  Yazının Font Büyüklüğü 12'yi geçmesin.
• 1 sayfayı geçmesin. (Evet. Tüm kitabınızı 1 sayfayı geçmeyecek şekilde özetleyeceksiniz. Aslında sizi yazar adayı yapacak şeyde budur.)

2.Sorgu Mektubu (Query) 3 Bölümden Oluşmalı;

1. (The Hook) Kanca;

  Okuyan yetkili kişiyi tabiri caizse yakalayacağınız kısım burası. Eserinizle ilgili bir makale bir çalışma her hangi bir bilgiyi burada verebilirsiniz. Ya da kendi tasarlamış olduğunuz cümleyi burada kullanıp okuyan yetkiliye devamını da okutturacak bir his yaratabilirsiniz.
  Buna en iyi örnek, Satın Aldığınız ORJİNAL VCD, DVD'lerin arkasındaki yazılardır. Oradaki yazıları hatırladıysanız size film hakkında merak uyandıran bilgiler verirler. Hemde kısacık bir paragrafla.
  Ancak bu kısım söylediğim gibi (en fazla) 3 cümleden oluşmalı. Unutmayın. Ana fikirlerden biri kısalık. İlk paragrafımız bu şekilde. İlerleyen günlerde kendi kitabım için kullandığım Query ve synopsislerle ilgili bir yazı yazmayı planlıyorum. Belki kafanızda bir fikir oluşturabilir.

2. Synopsis;

  Senaryo yazarlarının daha aşina olduğu bir terim. Bilmeyenler için açayım. Synopsis bir eserin 1-3 sayfaya özetlenmesidir. Elbette eserinizde ki her şeyi anlatmak zorunda değilsiniz. Yada her şeyi anlatıp onu sıkıcı bir hale getirmek zorunda değilsiniz. 
  Buradaki amaç; okuyan yetkiliye eseriniz hakkında genişçe bir fikir vermek. Editörler query mektubunu beğenirlerse hikaye hakkında daha geniş bilgi almak için synopsisi okular. Eserdeki dokuyu bu belge sayesinde çözerler. Hikayenin değiştiği yerleri, barındırdığı fikirleri, bu belgede bulmalılar. O nedenle synopsis tıpkı bir kompozisyonda olmak zorunda olduğu gibi; "GİRİŞ - GELİŞME ve SONUÇ şeklinde yazılmalı.

  Synopsis kesinlikle bir zaman dilimi barındırmalı. Yani eserinizde ki olayları en başından finale kadar anlatmalısınız. Bir şiir kitabı için bu şartlar gerekli değil elbette ne güzel.

 Sorgu Mektubundaki Synopsis biraz farkı olmalı.

  Az önce bahsettiğim (The Hook) bölümden sonra, synopsis'i yazacaksınız. Üzülerek söylemeliyim burada işiniz biraz zor. Kanca'da yakaladığınız Editöre burada, Eserin tüm ayrıntılarını, içindeki karakterleri vermeli, hikayenizden bir parça tattırmalı, ancak onu doyurmamalı veya sıkmamalısınız.  

Önemli: Tüm bunları yapmanız için 3 paragrafınız var. 3 paragrafı geçmeyin. Unutmayın (Query) Sorgu mektubu, sizin Yazarlık vasıflarınızı okuyana iletir. Kendinizi ve Tarzınızı gösterir.
  
Ayrıca;

• Olayları Eserdeki Ana Karakter çevresinde anlatın.
• Süslü cümleler ve tasvirlerden kaçının
• İhtiyacınız olanları anlatın ve 3 paragraf hakkınızı iyi kullanın.

  Buraya kadar geldiyseniz işin çoğu bitti sayılır. Son bir gayret gösterin ve Sorgu mektubunuzu bitirin. Sırada son Paragraf var.

3. Sen & Eserin;

  Son bölümünüz. Sen Kimsin? Eserin Kaç sözcükten oluşur? Daha önce neler yaptın? Hiç yayınlanmış bir eserin var mı? Bu sorulara cevap vermek için en fazla 3 cümleniz var. Önce eserinizle başlayın.

• Hangi yaş grubu ve okuyucu kitlesi için yazıldı? 
• İçeriğinde neler var ? ( Aksiyon, Tarihi, Fantastik v.s)
• Okuyan kişiye zamanı ve dikkati için teşekkür edin.(Unutmayın ki bu yetkililer, her gün mail ve posta yoluyla bir çok uygunsuz veya kurallara aykırı metin alıyorlar.(Ülkemizdekiler değil) Siz şimdiden bir fark yarattınız ve bir kaç yüz kişiyi geride bıraktınız. Sonuna da Teşekkür ekleyip bir kaç yüz kişi daha sollayın.) 

  Evet. Sorgu mektubunuzu bitirdiniz. Bittiğinde bir kaç kez okuyun. Unutmayın; Siz beğenmezseniz okuyan kişide beğenmez. Eğer yazınızı beğenmediyseniz, bir kenara kaldırın ve yenisini yazın. Aylarca uğraşıp bitirdiğiniz eseri bu yazı temsil edecek. Güzel olmalı.

  Ayrıntılı olarak bildiklerimi paylaşmaya çalıştım. Bir parça yardımcı olduysam ne mutlu bana. İnternette bu konularla ilgili bir çok site, Forum ve Blog var. Araştırmalarınızı sürdürebilirsiniz. Yazımda da bahsettiğim gibi size örnek oluşturacak kafanızda belki bi şeyleri harekete geçirecek olan query ve synopsislerimi en kısa sürede paylaşacağım.

Şimdiden İyi Şanslar ve Kolay Gelsin;
Sertan Comertel